Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 28 maja 2024 roku

Powód B. Ś. w pozwie z dnia 20 grudnia 2022 roku domagał się zasądzenia od strony pozwanej Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W. kwoty 5250 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 24 stycznia 2022 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu tytułem brakującej części odszkodowania z polisy OC za naprawę pojazdu marki J. (...) o numerze rejestracyjnym (...) uszkodzonego wskutek zdarzenia drogowego z 24 grudnia 2019 roku (5000 zł) oraz zwrotu poniesionych kosztów w związku ze sporządzeniem kalkulacji prywatnego rzeczoznawcy (250 zł).

Strona pozwana w odpowiedzi na pozew domagała się oddalenia powództwa, uznając swoją odpowiedzialność za skutki zdarzenia co do zasady, podnosząc jednak, że szkoda została już naprawiona przez wypłatę odszkodowania ustalonego w kwocie 9609,12 zł brutto. Strona pozwana stoi na stanowisku, że była uprawniona do pomniejszenia ceny części do poziomu, po jakich możliwe były one do nabycia od współpracującego ze stroną pozwaną podmiotu, bowiem dała powodowi możliwość nabycia części i materiału lakierniczego taniej (z rabatami). Strona pozwana wskazała także, że umożliwiła powodowi naprawę przy uwzględnieniu stawki 100 zł za rbg.

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły następujące fakty:

Wskutek kolizji drogowej z 24 grudnia 2019 roku uszkodzeniu wskutek kolizji drogowej uległ pojazd marki J. (...) o numerze rejestracyjnym (...), należący do B. Ś..

Sprawca był objęty ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych oferowanym przez Towarzystwo (...) spółkę akcyjną w W..

Szkoda została zgłoszona Ubezpieczycielowi 24 grudnia 2019 roku.

Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego Ubezpieczyciel przyznał poszkodowanemu odszkodowanie z tytułu kosztów naprawy pojazdu w łącznej kwocie 9609,12 zł. Decyzja ostateczna została wydana przez Ubezpieczyciela 16 marca 2022 roku.

/fakty bezsporne/

Przed zdarzeniem z 24 grudnia 2019 roku pojazd marki J. (...) o numerze rejestracyjnym (...) nie miał zarysowań na lewym ani prawym boku. Pojazd sprawcy wjechał w prawy bok, na którym wcześniej nie było żadnych uszkodzeń.

Dowód: przesłuchanie powoda (k. 81).

B. Ś. po otrzymaniu decyzji o przyznaniu przez Ubezpieczyciela odszkodowania w wysokości 8149,38 zł (decyzja z dnia 11 marca 2020 roku) zleciła podmiotowi trzeciemu sporządzenie kalkulacji naprawy uszkodzonego pojazdu. Koszt tej kalkulacji wyniósł 250 zł.

Dowód: kalkulacja naprawy (k. 23 - 28), faktura (k. 29).

Pismem z dnia 11 kwietnia 2022 roku B. Ś. wezwał Towarzystwo (...) spółkę akcyjną w W. do zapłaty kwoty 17767,12 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie – w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. W piśmie tym wskazano, że powyższa kwota wynika z różnicy między pełną rekompensatą kosztów naprawy pojazdu (27126,24 zł), powiększoną o koszt wykonania kosztorysu przez niezależnego rzeczoznawcę (250 zł) a kwotą przyznaną przez Ubezpieczyciela (9609,12 zł).

Dowód: wezwanie do zapłaty (k. 34), potwierdzenie nadania (k. 35).

W odpowiedzi na wezwanie z dnia 11 kwietnia 2022 roku Ubezpieczyciel wskazał, że nie znajduje podstaw do uwzględnienia roszczenia i dopłaty odszkodowania, podając jednocześnie że swoje stanowisko przedstawił w decyzji z dnia 16 marca 2022 roku.

Dowód: pismo (k. 36).

Koszt naprawy pojazdu marki J. (...) o numerze rejestracyjnym (...) usuwającej skutki zdarzenia z 24 grudnia 2019 roku to 25261,24 zł brutto.

Dowód: opinia biegłego (k. 98 – 116).

Powyższe fakty Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów, w przeważającej mierze opierając się na opiniach sporządzonych przez biegłego z zakresu techniki motoryzacyjnej i kosztorysowania napraw pojazdów (opinia główna + 2 opinie uzupełniające). Sąd sporządzoną opinię uznał za mogącą stanowić podstawę ustaleń w sprawie. Biegły w sporządzonej opinii wskazał, że stawki za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych na rynku lokalnym w mieściły się między 70 a 190 zł, zatem stawka 130 zł stosowana w kalkulacji przez powoda mieści się w stawkach rynkowych.

Mimo zarzutów strony pozwanej do opinii biegłego biegły podtrzymał wnioski zawarte w opinii z dnia 22 sierpnia 2023 roku. Sąd także uznał, że zarzuty strony pozwanej były niezasadne – strona pozwana podniosła zarzut niezasadności stawki 130 zł za rbg, zarzut błędnego ustalenia zakresu uszkodzeń na skutek kolizji oraz zarzut braku uwzględnienia przez biegłego rabatów strony pozwanej na materiał lakierniczy oraz na części oryginalne. Sąd zgodził się z odpowiedzią biegłego na pierwsze dwa zarzuty, a co do trzeciego Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia w ramach określenia wysokości szkody rabatów na części oraz na materiały lakiernicze, jakimi posłużyła się strona pozwana w sporządzonej przez siebie kalkulacji, o czym w dalszej części uzasadnienia.

Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c. postanowił pominąć wniosek strony pozwanej o zmianę biegłego i dopuszczenie dowodu z innego biegłego jako zmierzający do przedłużenia postępowania. Należy przy tym zauważyć, że o liczbie powołanych biegłych, a także o potrzebie zasięgnięcia opinii dodatkowej decyduje sąd. Zgłaszając wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego, strona pozwana nie przedstawiła należycie umotywowanych zarzutów, które by wykazały niekompletność, nielogiczność, niespójność lub inne wady mogące zdyskwalifikować opinie sporządzone przez biegłego A. T.. Samo niezadowolenie strony pozwanej z wydanej opinii nie mogło być decydujące. Sąd nie jest obowiązany dążyć do sytuacji, aby opinia biegłego przekonała strony sporu. Wystarczy zatem, że opinia jest przekonująca dla sądu, który wiążąco ocenia, czy biegły wyjaśnił wątpliwości zgłoszone przez stronę. Na gruncie niniejszej sprawy opinie biegłego A. T. są przekonujące dla Sądu.

Sąd rozważył, co następuje:

W myśl przepisu art. 436 § 1 k.c. samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch mechanicznego środka komunikacji, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Zgodnie z przepisem art. 822 § 1 k.c. ubezpieczyciel przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym (art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych).

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

Odpowiedzialność kierującego ubezpieczonym pojazdem – sprawcy kolizji, a co za tym idzie odpowiedzialność strony pozwanej jako ubezpieczyciela OC za szkodę z dnia 24 grudnia 2019 roku na podstawie powołanych przepisów w zw. z umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej łączącą stronę pozwaną z posiadaczem pojazdu sprawcy szkody nie była kwestionowana i nie budziła wątpliwości.

W myśl przepisu art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła, w powyższych granicach naprawienie szkody obejmuje w szczególności straty, które poszkodowany poniósł. Strata obejmuje zmniejszenie aktywów lub zwiększenie pasywów poszkodowanego, a więc rzeczywisty uszczerbek w majątku należącym do niego w chwili zdarzenia.

Naprawienie szkody powinno nastąpić stosownie do dyspozycji przepisu art. 363 § 1 k.c., według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Przepis art. 363 § 1 k.c. ustanawiający zasadę wyrównania szkody w naturze nie zawiera żadnych ograniczeń, co do postaci, w jakiej ma nastąpić przywrócenie stanu poprzedniego. Zgodnie ze stanowiskiem doktryny, restytucja naturalna charakteryzuje się tym, że zmierza do naprawienia poszczególnego naruszonego dobra lub konkretnego interesu i może przybrać różnorodne postaci w zależności od charakteru naruszonego dobra i rodzaju szkody. Rekompensata oznacza nie tylko przywrócenie stanu poprzednio istniejącego, lecz również stworzenie takiego stanu, który w przybliżony sposób zaspokajałby, jak poprzednio, naruszone potrzeby poszkodowanego. Także Sąd Najwyższy w uchwale siedmiu sędziów z dnia 12 kwietnia 2012 r. sygn. III CZP 80/11 (OSNC 2012/10/112) wskazał, że naprawienie szkody przez ubezpieczyciela może polegać tylko na zapłacie odpowiedniej sumy pieniężnej, nawet więc gdy poszkodowany wybiera naprawienie szkody przez przywrócenie do stanu poprzedniego, to świadczenie zakładu ubezpieczeń sprowadza się do wypłaty sumy pieniężnej. Skoro ma ona jednak pełnić taką samą funkcję jak przywrócenie do stanu poprzedniego, to wysokość tego odszkodowania powinna pokryć wszystkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki niezbędne do przywrócenia stanu poprzedniego.

Nie budzi wątpliwości, że w niniejszej sprawie właściciel pojazdu marki J. (...) w związku ze zdarzeniem doznał szkody (straty) polegającej na uszkodzeniu elementów należącego do niego pojazdu.

Wysokość odszkodowania z tytułu uszkodzenia pojazdu odpowiada realnemu kosztowi doprowadzenia go do stanu sprzed zdarzenia. Ustalając koszt naprawy pojazdu Sąd posilił się opinią biegłego sporządzoną w sprawie.

Szkoda w majątku poszkodowanego, do której naprawienia zobowiązana jest strona pozwana, powstała w chwili zdarzenia drogowego. Późniejsze zdarzenia nie mają na wysokość tej szkody wpływu. Z tego względu na wysokość należnego powodowi odszkodowania nie ma wpływu fakt naprawy pojazdu. Poszkodowany miał prawo uszkodzony pojazd naprawić, częściowo naprawić, nie naprawiać, czy też sprzedać uszkodzony lub naprawiony i nie ma to wpływu na wysokość poniesionej przez niego wskutek zdarzenia szkody.

Nie można też uznać by powód przyczynił się do zwiększenia szkody przez nieskorzystanie z rabatów oferowanych przez stronę pozwaną. Obowiązek współdziałania poszkodowanego nie rozciąga się na obowiązek dokonywania naprawy we wskazany przez ubezpieczyciela sposób, czy też we wskazanym zakładzie lub z wykorzystaniem wskazywanych przez ubezpieczyciela części i materiałów. Jak wskazano powyżej, poszkodowany nie miał w ogóle obowiązku naprawiania pojazdu. Dopóki koszt naprawy pozostaje kosztem rynkowym, nie można mówić o przyczynieniu się do zwiększenia szkody. Rynkowym kosztem naprawy pojazdu jest zaś koszt wskazany przez biegłego bez uwzględnienia rabatów teoretycznie dostępnych dla ubezpieczyciela.

Skoro całkowity koszt możliwej do przeprowadzenia naprawy przywracającej pojazd do stanu sprzed szkody to 25261,24 zł brutto, a Ubezpieczyciel wypłacił już 9609,12 zł, wysokość należnego poszkodowanemu odszkodowania z tytułu kosztów naprawy pojazdu należało ustalić na kwotę 15652,12 zł, a więc wyższą niż żądana z tego tytułu przez powoda (5000 zł).

Odnośnie do roszczenia o zasądzenie kwoty 250 zł tytułem sporządzenia prywatnej kalkulacji naprawy uznać należy, że wniosek ten jest uzasadniony. Koszt ten pozostaje w normalnym związku przyczynowym w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. ze zdarzeniem drogowym, a jej koszt wchodzi w określony w art. 361 § 2 k.c. zakres szkody objętej należnym odszkodowaniem od ubezpieczonego i tym samym od ubezpieczyciela, jeżeli w stanie faktycznym sprawy, przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności, zlecenie ekspertyzy, jak i jej koszt były celowe, niezbędne, konieczne, racjonalne oraz wystarczająco uzasadnione z punktu widzenia efektywnej realizacji roszczenia odszkodowawczego.

Dokonanie prywatnej ekspertyzy było w ocenie tut. Sądu celowe, konieczne i racjonalne w celu dokonania przez powoda weryfikacji zaistniałej szkody oszacowanej przez ubezpieczyciela i wypłaconej na jego rzecz w początkowej wysokości – tj. 8149,38 zł (decyzja k. 10). Odebranie powodowi możliwości wykonania kalkulacji i załączenia jej do pozwu czyniłoby w praktyce utrudnienie w dochodzeniu roszczeń od strony pozwanej. Z materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie nie wynika, aby powód posiadał wiedzę techniczną umożliwiającą dokonywanie wycen wartości pojazdów czy kalkulacji ich napraw. Co więcej, wysokość kosztów sporządzenia opinii prywatnej w wysokości 250,00 zł (faktura k. 29) jest w ocenie Sadu adekwatna oraz optymalna - w żadnym wypadku nie stanowi kwoty wygórowanej czy tez nadmiernej.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Jedynie w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego (art. 14 ust. 2 cytowanej ustawy).

W niniejszej sprawie zweryfikowanie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń i wysokości szkody było możliwe i powinno było nastąpić w terminie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody. Skoro szkodę zgłoszono 24 grudnia 2019 roku, strona pozwana pozostaje w opóźnieniu od 24 stycznia 2020 roku.

Stosownie do dyspozycji przepisu art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie (art. 481 § 2 k.c.).

W punkcie pierwszym wyroku, na podstawie powołanych powyżej przepisów zasądzono na rzecz powoda dochodzoną, brakującą część kwoty odszkodowania z tytułu kosztu naprawy pojazdu w wysokości 5000 zł oraz kwotę 250 zł tytułem kosztów sporządzenia prywatnej kalkulacji (łącznie 5250 zł) wraz z odsetkami należnymi za opóźnienie w zapłacie w wysokości ustawowej (ustawowymi odsetkami za opóźnienie) liczonymi od kwoty 5000 zł od dnia 24 stycznia 2022 roku do dnia zapłaty.

W punkcie drugim wyroku Sąd oddalił powództwo w zakresie zasądzenia odsetek od kwoty 250 zł tytułem sporządzenia kosztów prywatnej kalkulacji skoro powód żądał odsetek od całości roszczenia od dnia 24 stycznia 2022 roku, a tej dacie nie istniało jeszcze roszczenie o zapłatę tych kosztów.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie trzecim na podstawie art. 100 zd. drugie w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zasądzając na rzecz powoda wszystkie koszty celowego dochodzenia praw, jako że uległ jedynie w bardzo niewielkim zakresie (odsetek od kwoty 250 zł). Na koszty procesu po stronie powoda złożyły się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 400 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika będącego adwokatem ustalone na podstawie § 2 pkt 4 rozporządzenia MS z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie w kwocie 1800 zł oraz zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego 400 zł, łącznie 2617 zł. Na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. kwotę tę zasądzono wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

W punkcie czwartym na podstawie art. 83 ust. 1 ust. 1 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 k.p.c. należało ściągnąć od strony przegrywającej sprawę wydatki poniesione tymczasowo przez Skarb Państwa na poczet wynagrodzenia biegłego w kwocie 352,70 zł – postanowienie z dnia 15 stycznia 2024 roku oraz z dnia 21 kwietnia 2024 roku.

Sygnatura akt I C 1642/22/P upr

ZARZĄDZENIE

S.. proszę:

1.  odnotować uzasadnienie wyroku;

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi strony pozwanej;

3.  kal. 14 dni z d.d. lub wpływem.

K., dnia 28 czerwca 2024 roku

Sędzia Marzena Stoces