Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 20 czerwca 2024 roku

W ostatecznie sprecyzowanym żądaniu powód P. P. domagał się zasądzenia na swoją rzecz od strony pozwanej (...) S.A. w W. kwoty 8.816,87 zł tytułem odszkodowania za uszkodzenie pojazdu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 1.585,69 zł od dnia 10 października 2021 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 7.231,18 zł od dnia po dniu doręczenia odpisu pisma stronie pozwanej do dnia zapłaty, a nadto wniósł o zasądzenie od strony pozwanej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że w dniu 14 kwietnia 2022 roku doszło do kolizji, w wyniku której uszkodzony został pojazd o numerze rejestracyjnym (...), a sprawca zdarzenia był ubezpieczony w Towarzystwie (...) strony pozwanej. Na skutek zgłoszenia szkody strona pozwana uznała swoją odpowiedzialność co do zasady i wypłaciła powodowi kwotę 2382,43 zł. Zdaniem powoda przyznane poszkodowanemu odszkodowanie jest zaniżone. Poszkodowany zbył przysługującą mu względem strony pozwanej wierzytelność na rzecz powoda w drodze umowy cesji, z której powód wywodzi swoją legitymację czynną do dochodzenia roszczenia objętego pozwem.

W sprzeciwie (k. 19 – 32) od wydanego w dniu 20 października 2022 r. nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym strona pozwana (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko strona pozwana w pierwszej kolejności podniosła zarzut braku legitymacji czynnej po stronie powoda. Odnosząc się merytorycznie do żądania pozwu pozwany ubezpieczyciel wskazał, że wypłacona kwota jest wystarczająca do usunięcia szkody, a poszkodowany miał możliwość naprawy uszkodzonego pojazdu w granicach wypłaconej kwoty. W dalszej części uzasadnienia strona pozwana podniosła, że powód nie udowodnił wysokości roszczenia żadnymi rachunkami czy fakturami. Zdaniem strony pozwanej w przypadku skorzystania z propozycji naprawy złożonej przez (...) wysokość szkody ograniczyłaby się do kwoty ustalonej przez (...), zatem winę za zwiększenie rozmiarów szkody ponosi poszkodowany.

W odpowiedzi na sprzeciw (k. 50, 51) powód potrzymał swoje dotychczasowe stanowisko, wskazując uzupełniająco, że doszło do skutecznego nabycia przez niego wierzytelności przysługującej poszkodowanemu od pozwanego ubezpieczyciela, bowiem cedent i cesjonariusz zobowiązani są uzgodnić kauzę w sposób wyraźny bądź dorozumiany, ale nie mają obowiązku jej ujawniania na zewnątrz, zwłaszcza dłużnikowi. W odniesieniu do pozostałych zarzutów powód podał, że w zachowaniu poszkodowanego nie sposób doszukać się zachowań prowadzących do zwiększenia szkody.

Bezspornym w sprawie było:

W dniu 14 kwietnia 2022 r. doszło do kolizji, w wyniku której uszkodzony został pojazd marki K. o numerze rejestracyjnym (...) należący do poszkodowanego D. G..

Sprawca zdarzenia objęty był ochroną ubezpieczeniową w zakresie odpowiedzialności cywilnej, którą świadczył (...) S.A. z siedzibą w W..

W konsekwencji zgłoszenia ubezpieczycielowi szkody i przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego strona pozwana wypłaciła poszkodowanemu odszkodowanie w kwocie 2382,43 zł.

Ponadto Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Podczas kolizji doszło do uszkodzenia m.in. tylnych drzwi lewych, przerysowania felgi i prawego tylnego błotnika. Przed szkodą te części pojazdu nie były uszkodzone. Samochód został zakupiony przez D. G. jako używany, bezwypadkowy. Samochód jest z rocznika 2007.

Po wypadku poszkodowany zlecił naprawę pojazdu koledze. Naprawa obejmowała wykonanie prac blacharskich oraz lakierniczych. Naprawa nie przywróciła pojazdu do stanu sprzed szkody.

Poszkodowany nadal dysponuje pojazdem.

Dowód: zeznania świadka D. G., protokół rozprawy z 09.03.2023 r. – k. 42, wydruk ze strony HistoriaPojazdu.gov.pl – k. 36 – 40, opinia biegłego mgr inż. A. T. – k. 55 – 73.

Ekonomicznie uzasadnione i konieczne koszty naprawy samochodu marki K. (...) o nr rej. (...) po kolizji z dnia 14 kwietnia 2022 r., przy stawce rynkowej za robociznę w kwocie netto 130 zł/rbg wynosiłyby (...),41 netto. Dla przedmiotowego pojazdu brak jest zamienników części zamiennych uszkodzonych podczas kolizji z dnia 14 kwietnia 2022 roku.

Koszt naprawy uszkodzeń samochodu z uwzględnieniem obniżenia wartości tarczy koła TP o 30% wynosiósłby 11199,30 zł.

Dowód: opinia biegłego mgr inż. A. T. – k. 55 – 73, opinia uzupełniająca – k. 94 – 104.

W dniu 28 kwietnia 2022 r. D. G. zawarł z P. P. umowę cesji wierzytelności w zakresie odszkodowania za uszkodzenie pojazdu marki K. o nr rej. (...) w wyniku zdarzenia z 14 kwietnia 2022 r. i wszystkich praw z tym związanych.

Dowód: umowa cesji – k. 4, 5, pismo – k. 6, zeznania świadka D. G., protokół rozprawy z 09.03.2023 r. – k. 42.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy, których autentyczność i wiarygodność, w świetle wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego, nie nasuwała wątpliwości i nie została skutecznie zakwestionowana przez żadną ze stron. Czyniąc ustalenia faktyczne sąd oparł się również na zeznaniach świadka D. G., które uzupełniły materiał dowodowy w postaci dokumentów. Zeznania świadka były co do zasady spójne i konsekwentne, spontaniczne i korespondowały z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym.

Ponadto, Sąd poczynił ustalenia faktyczne także w oparciu ustalenia i wnioski z opinii biegłego sądowego z zakresu eksploatacji, naprawy, wyceny, kosztorysów pojazdów samochodowych mgr inż. A. T., przyjmując je jako własne. Sąd podzielił wnioski zawarte w opiniach, albowiem zostały one sporządzone rzetelnie i dokładnie.

Podniesione przez stronę powodową wątpliwości co do opinii biegłego zostały wyjaśnione w opinii uzupełniającej. W opinii tej biegły wskazał, że przedłożony już po wydaniu opinii głównej materiał zdjęciowy jednoznacznie wskazuje na wcześniejsze uszkodzenia tarczy koła TP, stąd biegły zastosował obniżenie wartości koła TP o 30% i obniżył wartość kosztu naprawy. To właśnie ta obniżona wartość stanowiła podstawę ustalenia ekonomicznie uzasadnionych kosztów naprawy pojazdu. Podkreślenia wymaga, że opinia uzupełniająca nie była kwestionowana przez żadną ze stron postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Kwestia odpowiedzialności strony pozwanej za skutki kolizji nie była sporna. Poza sporem było również, że dotychczas pozwana spółka wypłaciła tytułem odszkodowania kwotę 2382,43 zł.

Strona pozwana od momentu wdania się w spór kwestionowała natomiast legitymację czynną powoda. Powód uzasadnił swoją legitymację wobec pozwanego ubezpieczyciela tym, że nabył wierzytelność o wypłatę odszkodowania od poszkodowanego na podstawie umowy cesji (art. 509 k.c.).

W judykaturze i doktrynie przyjmuje się co do zasady, że legitymacja procesowa jest właściwością podmiotu, w stosunku do którego sąd może rozstrzygnąć o istnieniu, albo nieistnieniu indywidualno-konkretnej normy prawnej przytoczonej w powództwie. Wobec faktu, iż legitymacja procesowa stanowi przesłankę materialnoprawną, sąd dokonuje oceny w zakresie jej istnienia w chwili orzekania co do istoty. Brak legitymacji procesowej – zarówno czynnej, jak i biernej – prowadzi do wydania wyroku oddalającego powództwo. W zakresie wykazania swojej legitymacji czynnej, ciężar dowodu spoczywał na stronie powodowej. Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że powód wykazał, iż posiada legitymację procesową czynną. Powód przedłożył umowę przelewu wierzytelności, z której jednoznacznie wynika, że na jej podstawie poszkodowany przeniósł na powoda wierzytelność wynikającą ze szkody z dnia 14 kwietnia 2022 roku, w pojeździe marki K. o numerze rej. (...), za którą odpowiedzialna jest strona pozwana wraz z wszelkimi prawami z nią związanymi, a poszkodowany potwierdził tę okoliczność podczas składania zeznań. Wbrew zatem stanowisku strony pozwanej powód był czynnie legitymowany w niniejszym postępowaniu.

Należność ostatecznie dochodzona pozwem obejmowała różnicę między ekonomicznymi kosztami naprawy pojazdu wyliczonymi przez biegłego, a wysokością odszkodowania wypłaconego z tego tytułu przez pozwanego ubezpieczyciela. Sporna była wysokość roszczenia w kwocie przekraczającej dotychczas wypłacone odszkodowanie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że pomimo zbycia wierzytelności z tytułu przysługującego poszkodowanemu odszkodowania i jej dochodzenia w niniejszym postępowaniu przez nabywcę, nie ulega wątpliwości, że obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę określonej kwoty pieniężnej nie ulega zmniejszeniu poprzez żadne następcze zachowania poszkodowanego takie jak naprawa uszkodzonego pojazdu, jego sprzedaż czy przelew wierzytelności z tytułu odszkodowania wobec ubezpieczyciela sprawcy szkody. W doktrynie i orzecznictwie prezentowany jest w zasadzie jednolity pogląd, że to do poszkodowanego należy decyzja czy w ogóle przystąpi do naprawy uszkodzonego pojazdu, czy dokona prowizorycznej naprawy za część należnej mu kwoty, czy też wydatkuje odszkodowanie na zupełnie inne cele (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018, II CNP 32/17). Co więcej - prawo do odszkodowania ma poszkodowany, który w ogóle nie naprawił pojazdu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2002 r., V CKN 1273/00).

Zgodnie z dyspozycją art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo osoba trzecia, na rzecz której umowa została zawarta, zaistniałe w okresie ubezpieczenia. Zgodnie zaś z przepisami ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zakład ubezpieczeń w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu ponosi odpowiedzialność w granicach odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, co oznacza, że strony zobowiązane są w tym zakresie stosować regulacje zawarte w Kodeksie cywilnym, a tym samym szkoda w rozumieniu prawa cywilnego, jak i prawa ubezpieczeniowego rozumiana jest tożsamo jako utrata lub zmniejszenie aktywów, bądź powstanie lub zwiększenie pasywów osoby poszkodowanej.

W myśl przepisu art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W orzecznictwie przyjmuje się, że następstwo ma charakter normalny wówczas, gdy w danym układzie stosunków i warunków oraz w zwyczajnym biegu rzeczy, bez zaistnienia szczególnych okoliczności, szkoda jest zwykle następstwem tego zdarzenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2000 roku, V CKN 28/00).

Wysokość kwoty stanowiącej kompensatę za poniesioną szkodę uzależniona jest od wielkości poniesionego uszczerbku, który wyznaczony zostaje poprzez wskazanie różnicy powstałej między rzeczywistym stanem dóbr poszkodowanego a hipotetycznym, który by istniał, gdyby do owego zdarzenia nie doszło (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2013 r., I PK 102/12, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 2010 r., II CSK 544/09). Zgodnie z zasadą pełnej kompensaty poniesionej szkody, wyrażoną w 361 § 2 k.c. poszkodowany może domagać się od odpowiedzialnego podmiotu (ubezpieczyciela) odszkodowania, które obejmuje straty, jakie poszkodowany poniósł. W takim przypadku naprawienie szkody ma zapewnić całkowitą kompensatę uszczerbku jakiego doznał poszkodowany, obejmującą wszelkie koszty niezbędne do poniesienia celem przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu jego technicznej używalność istniejącej przed wyrządzeniem szkody przy zastosowaniu technologicznej metody odpowiadającej rodzajowi uszkodzeń pojazdu mechanicznego. Odszkodowanie, jakie zobowiązany jest w takiej sytuacji wypłacić zakład ubezpieczeń, obejmuje wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione w celu przywrócenia stanu poprzedniego rzeczy. Przywrócenie uszkodzonej rzeczy do stanu poprzedniego oznacza doprowadzenie jej do stanu używalności i jakości w zakresie istniejącym przed wypadkiem. W przypadku pojazdu mechanicznego chodzi o przywrócenie mu zarówno sprawności technicznej, zapewniającej bezpieczeństwo kierowcy i innych uczestników ruchu oraz wyglądu sprzed wypadku. Innymi słowy, w przypadku straty, jaką poszkodowany poniósł należy ustalić różnicę, jaką wywołało zjawisko szkody przed i po jej ujawnieniu. Naprawienie szkody w tym zakresie poprzez zapłatę odpowiedniego odszkodowania powinno przywrócić stan istniejący przed wypadkiem w tym znaczeniu, że poszkodowany dysponuje majątkiem o tej samej wartości, co przed wypadkiem. W przypadku dobra majątkowego o charakterze użytkowym, jakim jest pojazd mechaniczny, szkoda co do zasady będzie odpowiadała kosztom naprawy, jakie poszkodowany poniesie, aby przywrócić pojazd do stanu poprzedniego i tym samym zlikwidować istniejący uszczerbek w jego dobrach. Jak już zostało to wskazane powyżej – bez znaczenia jest sam fakt dokonania (bądź nie) naprawy uszkodzonego pojazdu.

W odniesieniu do kwestii przyczynienia się do zwiększenia szkody Sąd stoi na stanowisku, że nie można uznać by poszkodowany przyczynił się do zwiększenia szkody przez nieskorzystanie z propozycji naprawy zaoferowanej przez stronę pozwaną. Obowiązek współdziałania poszkodowanego nie rozciąga się na obowiązek dokonywania naprawy we wskazany przez ubezpieczyciela sposób, czy też we wskazanym zakładzie lub z wykorzystaniem wskazywanych przez ubezpieczyciela części i materiałów. Jak wskazano powyżej, poszkodowany nie ma w ogóle obowiązku naprawiania pojazdu. Dopóki koszt naprawy pozostaje kosztem rynkowym, nie można mówić o przyczynieniu się do zwiększenia szkody.

Pomiędzy stronami istniał spór w zakresie możliwości dokonania naprawy pojazdu marki K. przy zastosowaniu części zamiennych. Na gruncie niniejszej sprawy uznając, że niezbędnym jest zasięgnięcie wiadomości specjalnych, Sąd dopuścił dowód z pisemnej opinii biegłego sądowego z zakresu eksploatacji, naprawy, wyceny, kosztorysów pojazdów samochodowych mgr inż. A. T.. Zgodnie z kalkulacją biegłego szacunkowy koszt naprawy pojazdu z uwzględnieniem obniżenia wartości tarczy koła TP o 30% wynosi 11.199,30 zł. Jednocześnie biegły wskazał, że dla przedmiotowego pojazdu brak jest zamienników części zamiennych uszkodzonych podczas kolizji z dnia 14 kwietnia 2022 roku. Dopiero naprawa dokonana zgodnie z kalkulacją sporządzoną przez biegłego pozwoliłaby na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody.

Do dnia wyrokowania z tytułu odszkodowania pozwany ubezpieczyciel wypłacił poszkodowanym kwotę 2.382,43 zł. Uzupełniające odszkodowanie którego powód może się zatem skutecznie domagać wynosi 8.816,87 zł (11.199,30 zł – 2382,43 zł). Od kwoty 1585,69 zł Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 15 maja 2022 r. (tj. po upływie 30 dni od dnia zawiadomienia zakładu ubezpieczeń przez poszkodowanego o szkodzie – stosownie do art. 14 ust. 1 u.o.u., (...) i (...)) do dnia zapłaty, natomiast od kwoty 7.231,18 zł od dnia 20 lutego 2024 roku do dnia zapłaty, bowiem w dniu 19 lutego 2024 roku strona pozwana odebrała pismo, w którym dokonano rozszerzenia powództwa.

Sąd w pkt II wyroku oddalił powództwo w zakresie odsetek od kwoty 1.585,69 zł za okres od 10 października 2021 roku do 14 maja 2022 roku, bowiem we wskazanym okresie strona pozwana nie pozostawała w opóźnieniu.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie III wyroku na podstawie art. 100 zd. drugie w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zasądzając na rzecz powoda wszystkie koszty celowego dochodzenia praw, jako że uległ jedynie w bardzo niewielkim zakresie. Na koszty procesu po stronie powoda złożyły się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 200 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnych ustalone na podstawie § 2 pkt 3 rozporządzenia MS z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie w kwocie 900 zł oraz zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego 400 zł, łącznie 1517 zł. Na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. kwotę tę zasądzono wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

W toku niniejszego postępowania dopuszczono dowód z opinii biegłego sądowego (biegły sporządził również opinię uzupełniającą) i wynagrodzenie z tego tytułu wyniosło łącznie 1061,24 zł (785,70 zł + 275,54 zł), które wypłacono w kwocie 400 zł z zaliczki uiszczonej przez powoda, zaś w pozostałej kwocie, tj. 661,24 zł wypłacono tymczasowo ze środków Skarbu Państwa. Mając na uwadze wynik procesu, Sąd w punkcie IV wyroku nakazał ściągnąć od strony pozwanej na rzecz Skarbu Państwa - tut. Sądu kwotę 661,24 zł tytułem wydatków tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa oraz kwotę 300 zł tytułem opłaty uzupełniającej od rozszerzonego powództwa. Podstawą prawną tego rozstrzygnięcia jest przepis art. 83 ust. 1 ust. 1 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz art. 130 ³ § 2 k.p.c. Zgodnie z art. 25a u.k.s.c. opłatę od pisma zawierającego oświadczenie o rozszerzeniu powództwa lub jego zmianie w sposób powodujący wzrost wartości przedmiotu sporu pobiera się w wysokości różnicy między opłatą należną od powództwa rozszerzonego lub zmienionego a opłatą należną sprzed rozszerzenia lub zmiany powództwa, nie niższej jednak niż 30 złotych. Pierwotnie wartość przedmiotu sporu wynosiła 1586 zł, a po rozszerzeniu powództwa – 8816,87 zł. Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 3 i 5 należna opłata wzrosła z 200 zł do 500 zł (500 zł – 200 zł = 300 zł).

Sygn. akt I C 1461/22/P

ZARZĄDZENIE

ZARZĄDZENIE

1)  odnotować uzasadnienie,

2)  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć (bez pouczenia) pełnomocnikowi strony pozwanej;

3)  kal. 14 dni z d/d.

K., 11 lipca 2024 roku

SSR Marzena Stoces