Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XII C 4476/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza w Krakowie z 2016-09-15

Sygn. akt: XII C 4476/15/P

WYROK CZĘŚCIOWY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 września 2016 r.

Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza w Krakowie XII Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Renata Mleczko

Protokolant:

protokolant Iwona Kamińska

po rozpoznaniu w dniu 15 września 2016 r. w Krakowie

sprawy z powództwa Banku (...) S.A. we W.

przeciwko A. W.

o zapłatę

I. oddala powództwo;

II. zasądza od strony powodowej Banku (...) S.A. we W. na rzecz pozwanej A. W. kwotę 2.417,00 zł (dwa tysiące czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygn. akt XII C 4476/15/P

UZASADNIENIE

Wyroku częściowego z dnia 15 września 2016 r.

Pozwem wniesionym dnia 13 sierpnia 2015 r. strona powodowa Bank (...) S.A. we W. domagała się od pozwanych A. W. i M. M. (1) zapłaty solidarnie kwoty 49.694,05 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 13.08.2015 r. do dnia zapłaty. Wniosła także o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na uzasadnienie swojego roszczenia wskazała, iż jest następcą prawnym wierzyciela pierwotnego, którym był (...) Bank S.A. w W., zaś wierzytelność powstała w wyniku zawarcia przez pozwanych w dniu 27.04.2009 r. umowy o kredyt gotówkowy, który nie został przez pozwanych spłacony. Strona powodowa zaznaczyła, że to pozwany M. M. (1) był kredytobiorca, zaś pozwana A. W. udzieliła poręczenia. Strona powodowa wyjaśniła, że roszczenie stało się wymagalne z dniem 27.04.2014 r. w związku z wypowiedzeniem umowy z uwagi na pozostawanie przez pozwanych w zwłoce w spłacie zadłużenia. Na kwotę dochodzoną pozwem składają się następujące pozycje: kwota 37.138,79 zł tytułem należności głównej, kwota 7.537,38 zł tytułem odsetek umownych za okres od dnia 27.07.2009 r. do 26.02.2014 r., kwota 4.917,88 zł tytułem odsetek karnych, kwota 100 zł tytułem opłat wynikających z umowy.

W piśmie z dnia 19.07.2016 r. strona powodowa cofnęła pozew w stosunku do pozwanego M. M. (1) bez zrzeczenia się roszczenia z uwagi na istnienie wyroku w sprawie o sygn. akt (...) nakładającego na pozwanego obowiązek zapłaty na rzecz strony powodowej kwoty 40.000 zł.

Ponadto strona powodowa ograniczyła żądanie pozwu o kwotę odsetek za opóźnienie naliczonych w wysokości 976,80 zł za okres od 27.02.2014 r. do dnia 28.04.2014 r. Podkreśliła, że wyrok w sprawie karnej został wydany w stosunku do pozwanego, a nie do pozwanej, a w związku z tym brak jest tożsamości przedmiotowo-podmiotowej wyłączającej możliwość dochodzenia roszczenia względem pozwanej. Roszczenie nie korzysta zatem z powagi rzeczy osądzonej. Podkreśliła, iż w sprawie nie doszło do przedawnienia roszczenia, a to z uwagi na wypowiedzenie umowy w dniu 28.04.2014 r., podczas gdy powództwo w niniejszej sprawie zostało wniesione w dniu 13.08.2015 r. Strona powodowa podkreśliła, że fakt nie spłacania poszczególnych rat kredytu, nie oznacza, że na stronie powodowej spoczywał obowiązek wypowiedzenia umowy. Zgodnie bowiem z zapisami umowy kredytu, bank miał prawo do wypowiedzenia, z którego nie skorzystał i nie może z tego tytułu ponosić negatywnych skutków.

W dniu 17.09.2015 r., sygn. (...) (...)wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodny z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty oraz dalszych pismach procesowych pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Podniosła, że obowiązkiem zapłaty powinien być w całości obciążony drugi pozwany – M. M. (2), który był kredytobiorcą. Pozwana podkreśliła, że przeciwko pozwanemu toczyło się postępowanie karne, w którym zarzucono mu doprowadzenie strony powodowej do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez wprowadzenie w błąd pracowników powoda co do zamiaru i możliwości spłaty zobowiązania. Pozwany został uznany winnym zarzucanych mu czynów, a w wyroku zobowiązano go do naprawienia szkody względem strony powodowej poprzez zobowiązanie go do zapłaty na rzecz powoda kwoty 40.000 zł. Pozwana podkreśliła, że skoro w procesie karnym strona powodowa uzyskała odszkodowanie za straty poniesione w związku z umową, to tym samym utraciła prawo do egzekwowania zobowiązań wynikających z treści umowy. Pozwana podniosła także zarzut przedawnienie roszczenia, podkreślając, że umowa, pomimo braku spłaty kolejnych rat, została wypowiedziana dopiero po upływie 5 lat od dnia jej zawarcia, tj. z dniem 27.02.2014 r. Podkreśliła, że podstawa do wypowiedzenia umowy, wobec braku spłat rat początkowych, istniała już w lipcu 2009r., co oznacza, że doszło do przedawnienia roszczenia względem pozwanej.

Postanowieniem z dnia 14.10.2015 r. Sąd (...) (...)stwierdził skuteczność wniesionego sprzeciwu i utratę mocy nakazu zapłaty oraz sprawę przekazał do rozpoznania tut. Sądowi.

Bezsporne w sprawie były następujące okoliczności.

W dniu 04.01.2013 r. Bank (...) S.A. połączył się z (...) Bankiem S.A. w W.. Wskutek połączenia nastąpiło przeniesienie całego majątku (...) S.A. jako podmiotu przejmowanego na rzecz Banku (...) S.A jako banku przejmującego. Zgodnie z art. 494 k.s.h. Bank (...) S.A. jako podmiot przejmujący wstąpił w dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki przejmowanego (...) Banku S.A. i stał się następcą prawnym wszystkich wierzytelności. Obecnie występuje pod nazwą Bank (...) S.A.

W dniu 27.04.2009 r. pomiędzy M. M. (1) a (...) Bankiem S.A. w W. doszło do zawarcia umowy kredytu gotówkowego nr (...). Zgodnie z § 2 umowy kredyt został udzielony w kwocie 40.000 zł na okres od dnia 27.04.2009 r. do dnia 28.04.2014 r. Zgodnie natomiast z § 7 umowy kredytobiorca zobowiązał się do spłaty kapitału wraz z odsetkami w 60 ratach miesięcznych w dniu 27 każdego miesiąca począwszy od 27.05.2009 r. Miesięczne raty kapitałowo-odsetkami zostały ustalone w równej wysokości, zaś ostateczny termin spłaty kredytu, odsetek i innych należności został wskazany na dzień 28.04.2014 r.

Pozwana A. W. w dniu 27.04.2009 r. złożyła oświadczenie, w którym udzieliła poręczenia za zobowiązanie z tytułu spłaty kredytu udzielonego M. M. (1).

Wyrokiem z dnia 06.02.2013 r., sygn. akt (...) (...)orzekł wobec oskarżonego M. M. (1) środek karny w postaci obowiązku naprawienia szkody zobowiązując oskarżonego do zapłaty na rzecz (...) Banku S.A. kwoty 40.000 zł.

Ponadto Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Pismem z dnia 04.05.2015 r. Bank (...) S.A. wzywał M. M. (1) do zapłaty kwoty 48.708,73 zł, na którą składały się następujące pozycje: kapitał – 37.138,79 zł, odsetki umowne 7.537,38 zł, odsetki karne 3.932,56 zł, koszty/prowizje 100 zł.

Dowód: wezwanie do zapłaty, k. 55.

Zgodnie z § 10 ust. 3 umowy, w przypadku niespłacenia w terminie określonym umową dwóch pełnych rat kapitałowo-odsetkowych, w dniu następnym po upływie terminu płatności drugiej niezapłaconej w kolejności raty, bank wezwie kredytobiorcę do uregulowania zaległych rat lub ich części w nieprzekraczalnym terminie 7-dniowym, pod rygorem wypowiedzenia umowy. Zgodnie z kolei z ust. 6 umowy, w przypadku niewykonania przez kredytobiorcę zobowiązań wynikających w umowy, w tym braku spłaty zaległych należności w terminie określonym w wezwaniu do spłaty bank ma prawo wypowiedzenia umowy oraz przystąpienia do odzyskania swoich należności z ustanowionych prawnych zabezpieczeń oraz majątku kredytobiorcy.

Dowód: umowa kredytu, k. 40-43.

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie, Sąd oparł się na przedłożonych przez strony dokumentach, których prawdziwość nie była przez żadną ze stron kwestionowana. Również Sąd nie powziął w tym przedmiocie żadnych wątpliwości.

Sąd zważył, co następuje.

(...) Banku (...) S.A. - wobec skutecznie podniesionego przez pozwaną A. W. zarzutu przedawnienia - nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do przepisu art. 118 kodeksu cywilnego, termin przedawnienia roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata.

W przedmiotowej sprawie pozwanych łączyła z wierzycielem pierwotnym (...) Bankiem S.A. w W. umowa o kredyt gotówkowy. Nabytą przez stronę powodową wierzytelność uznać należy zatem za powstałą w związku z prowadzoną przez wierzyciela pierwotnego działalnością gospodarczą, do której znajduje zastosowanie 3-letni termin przedawnienia. Zgodnie bowiem z panującym zarówno w orzecznictwie, jak i doktrynie poglądem, kwalifikacja roszczenia decydująca o terminie przedawnienia nie ulega zmianie w przypadku zmiany podmiotowej po stronie wierzyciela (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 lipca 2003 r., III CZP 43/03).

W przedmiotowej sprawie pozwanych i poprzednika prawnego strony powodowej łączyła umowa kredytu gotówkowego z dnia 27.04.2009 r. obejmująca okres od dnia 27.04.2009 r. do dnia 28.04.2014 r. Umowa ta nie została wypowiedziana przez stronę powodową, a roszczenie stało się wymagalne w całości z uwaga na upływ okresu związania umową tj. 28.04.2014 r. W tym miejscu należy wskazać na treść umowy o kredyt gotówkowy łączącej strony. Zgodnie bowiem z § 10 ust. 3 umowy, w przypadku niespłacenia w terminie określonym umową dwóch pełnych rat kapitałowo-odsetkowych, w dniu następnym po upływie terminu płatności drugiej niezapłaconej w kolejności raty, bank wezwie kredytobiorcę do uregulowania zaległych rat lub ich części w nieprzekraczalnym terminie 7-dniowym, pod rygorem wypowiedzenia umowy. Zgodnie z kolei z ust. 6 umowy, w przypadku niewykonania przez kredytobiorcę zobowiązań wynikających w umowy, w tym braku spłaty zaległych należności w terminie określonym w wezwaniu do spłaty bank ma prawo wypowiedzenia umowy oraz przystąpienia do odzyskania swoich należności z ustanowionych prawnych zabezpieczeń oraz majątku kredytobiorcy. Zgodzić się należy ze stroną powodową, że przytoczony zapis umowy nie nakłada na Bank obowiązku wypowiedzenia umowy w przypadku niespłacania przez kredytobiorcę kredytu, niemniej jednak utrzymywanie latami przez bank stanu niepewności służy tak naprawdę przesuwaniu terminów przedawnienia. Podzielenie argumentacji Banku, doprowadziłoby do sytuacji, w której wierzyciel po kilkunastu bądź kilkudziesięciu latach, mógłby twierdzić, że jego roszczenie nie jest przedawnione, a tym samym mógłby w nieskończoność przesuwać termin przedawnienia – wypowiadając umowę dopiero po latach. Należy mieć bowiem na uwadze treść przepisu art. 119 k.c., zgodnie z którym terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną.

Strona powodowa nie wykazała żadnym dowodem, aby kredytobiorca M. M. (1) spłacił chociaż jedną ratę kredytu. Ciężar wykazania tej okoliczności spoczywał na niej stosownie do przepisu art. 6 k.c. Tym samym przyjąć należało, że skoro pozwany nie regulował rat kredytu, to podstawa do wypowiedzenia umowy powstała już w lipcu 2009 r., po upływie terminów spłaty dwóch pełnych rat kredytowych (§ 10 umowy kredytu gotówkowego). Sąd podzielił pogląd pozwanej stanowiący, że postawienie wierzytelności w stan wymagalności należy wiązać z momentem, gdy zaistniała podstawa do wypowiedzenia umowy kredytu przez bank, a nie z datą faktycznego wypowiedzenia umowy czy rozwiązania z uwagi na upływ okresu czasu, na jaki została zawarta (tak też Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 25.06.2014 r., sygn. akt I ACa 551/14). Skoro zatem podstawa do wypowiedzenia umowy zaistniała w lipcu 2009 r., to 3-letni okres przedawnienia (dla wszystkich rat) upłynął z końcem lipca 2012 r. Oznacza to, że roszczenie na moment wnoszenia pozwu w dniu 13.08.2015 r. było już przedawnione.

Odnośnie zapłaty odsetek ustawowych uznać należy, iż zobowiązanie również w tym zakresie uległo przedawnieniu. Roszczenie o odsetki za opóźnienie przedawnia się bowiem najpóźniej z chwilą przedawnienia roszczenia głównego (wyrok SN z dnia 24 maja 2005 r., V CK 655/04, Lex nr 152449).

Podsumowując, stwierdzić należy, iż w chwili wniesienia do Sądu pozwu w dniu 13.08.2015 r. roszczenie strony powodowej było już przedawnione, co skutkowało w wyniku podniesionego przez pozwaną zarzutu przedawnienia, oddaleniem powództwa w sprawie.

Przedmiotowy wyrok jest wyrokiem częściowym. Zgodnie z przepisem art. 317 § 1 k.p.c. Sąd może wydać wyrok częściowy, jeżeli nadaje się do rozstrzygnięcia tylko część żądania lub niektóre z żądań pozwu; to samo dotyczy powództwa wzajemnego. W niniejszej sprawie strona powodowa cofnęła powództwo co do pozwanego M. M. (1). Zgodnie z treścią art. 203 §1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy a jeśli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku. Stosownie zaś do treści art. 355 k.p.c. sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania jeżeli powód cofnie ze skutkiem prawnym pozew. Ponieważ przedmiotowe cofnięcie nastąpiło już po rozpoczęciu rozprawy, niezbędne stało się uzyskanie zezwolenia pozwanego na cofnięcie powództwa w stosunku do niego. Zgoda ta na moment zamknięcia rozprawy nie była Sądowi znana. Podkreślić należy, iż Sądowi znany jest pogląd mówiący, że artykuł 317 k.p.c., co do zasady, nie przewiduje możliwości wydania wyroku częściowego pod względem podmiotowym. Niemniej jednaj w doktrynie dopuszczalne jest wydanie wyroku częściowego w sytuacji, kiedy w stosunku do jednego z pozwanych zajdą podstawy do zawieszenia postępowania (śmierć, przeszkoda w możliwości nadania sprawie dalszego biegu, konieczność uzyskania prejudycjalnego rozstrzygnięcia). W takim przypadku zachodzi podstawa do zawieszenia postępowania jedynie w stosunku do tego pozwanego, a w pozostałym zakresie istnieje możliwość wydania wyroku kończącego postępowanie w sprawie pomiędzy powodem a tym pozwanym, w stosunku do którego brak było podstaw do zawieszenia postępowania (tak: M. M. (3) w Komentarzu do art. 317 Kodeksu postępowania cywilnego). Z powyższych względów Sąd wydał wyrok częściowy w stosunku do pozwanej A. W..

Na koniec wskazać jeszcze należy, iż Sąd nie podzielił argumentu pozwanej dotyczącego kwestii związania Sądu kwotą 40.000 zł zasądzoną wyrokiem karnym. Kwota ta zastosowana jako środek karny została orzeczono jedynie w stosunku do głównego dłużnika – M. M. (1). W wyroku tym identyczny środek karny nie został zastosowany w stosunku do pozwanej A. W..

W punkcie II. sentencji wyroku Sąd orzekł o kosztach postępowania w zakresie zwrotu kosztów sądowych na podstawie art. 98 §1 i 3 k.p.c. Wobec powyższego Sąd zasądził od strony powodowej na rzecz pozwanej kwotę 2.417 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, na którą złożyło się: wynagrodzenie pełnomocnika będącego adwokatem na zasadzie przepisu § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w wysokości 2.400 zł oraz wydatek w wysokości 17 złotych poniesiony tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa procesowego.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Alicja Górecka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza w Krakowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Renata Mleczko
Data wytworzenia informacji: